Taσεις φυγής

"Έχω ένα σπίτι που με πάει όπου γουστάρω να πάω, που με νταχταρίζει και μ αναπαύει, που μου επιτρέπει να κλείσω τα μάτια στο βουνό και να τ ανοίξω στην πεδιάδα: το λεωφορείο μου.

Το αγαπάω το λεωφορείο μου. Το χω πολύ καιρό και πάει πολύ καλύτερα τώρα απ ότι πήγαινε καινούριο, ίσως γιατί του έχουμε φορτώσει τόσο βάρος με τα χρόνια. Αποδείχθηκε ιδιαίτερα αξιόπιστο: εκτός από καινούρια μηχανή, δε χρειάστηκε καμμία άλλη σοβαρή επέμβαση μες σε δεκαεπτά χρόνια, και μας έχει πάει σε κάθε μέρος των ΗΠΑ και του Καναδά χωρίς ούτε μια φορά να μας αφήσει στο δρομο. Το έχουμε ονομάσει ΜονάδαΈνα (Unit One).

Είναι πραγματικό σπίτι για μένα. Όταν κατεβαίνω από ένα ακόμη αεροπλάνο σε ένα ακόμη αεροδρόμιο, η εικόνα του μεγάλου μαύρου MCI να με περιμένει στη στροφή στέλνει κύματα ανακούφισης στο κορμί μου. Αααχ! Ασφάλεια, οικειότητα, απομόνωση. Επιτέλους ηρεμία. Το κουκούλι μου.

Έχω τον δικό μου χώρο στη Μονάδα Ένα, στη μέση μεταξύ των μπροστινών και των πίσω τροχών, ένας αναπαυτικός για ταξίδι χώρος. Κάθομαι σε ένα τραπέζι με πάγκους κι από τις δυό μεριές, κάτι σαν σεπαρέ εστιατορίου, με την εφημερίδα μου ή το βιβλίο μου - κι η Τζουν κι εγώ καταναλώνουμε απίστευτες ποσότητες υλικού ανάγνωσης, από τη Βίβλο μέχρι βίπερ Νόρα - κι όταν θελήσω να κοιμηθώ, το σεπαρέ γίνεται κρεβάτι.

Ότι μου χρειάζεται το έχω τριγύρω μου: μπάνιο, κουζίνα, ψυγείο, καφετιέρα, στερεοφωνικά, βίντεο και θέσεις για να κάτσει η παρέα. Οι κουρτίνες στα παράθυρα μου επιτρέπουν να κρατάω έξω τον κόσμο ή να τον κοιτάω να φεύγει. Μια ονειροπαγίδα των Νάβαχο και ένας σταυρός της Αγίας Μπριγκίτας με προστατεύουν στον κόσμο που δε μπορώ να δω.

Ο ρυθμός της ζωής στο δρόμο είναι τόσο προβλέψιμος, τόσο οικείος. Είμαι σαράντα χρόνια εκεί έξω κι αν θέλετε πραγματικά να ξέρετε τι έχει αλλάξει εκεί έξω, να σας το πω. Τότε, στα 1957, δεν υπήρχε "Σούπερ Τραγανό". Έξω απ αυτό, όλα παραμένουν ίδια.

Αυτό ίσως σας δίνει μια ιδέα για το τι είναι πραγματικά σημαντικό στη ζωή σου στο δρόμο και γιατί τα πράγματα δεν αλλάζουν ποτέ στ αλήθεια. Γίνονται λίγο πιο γρήγορα, κάπως μεγαλύτερα ίσως και πιο άνετα (αν συνεχίζεις να πουλάς εισιτήρια) αλλά πάντα καταλήγεις στις ίδιες παλιές, γνωστές ερωτήσεις: "Που είμαστε;" και "Ποιός έφαγε όλα τα μήλα;" και "Τι σώου θα έχουμε σήμερα;" και "στα πόσα μίλια βρίσκεται το επόμενο παγωτό γιαούρτι;".

Έχει πλάκα να φαντάζεσαι νεαρούς μουσικούς να ανακαλύπτουν όλα αυτά, να αρχίζουν μόλις να μαθαίνουν έναν κόσμο που θα γίνει κάποτε δικός τους, αν είναι τυχεροί, και θα τους οδηγήσει στον 21ο αιώνα. Όσο για μένα, τάχω ζήσει τόσο καιρό, τα ξέρω τόσο που, όπου κι αν ξυπνήσω στις ΗΠΑ, μόλις κοιτάξω έξω από το παράθυρο του λεωφορείου μπορώ να σου πω που βρίσκομαι με απόκλιση μόλις πέντε μιλίων. Κάποιος μου είπε πως πρόκειται για ταλέντο ανάλογο με εκείνο που χω να θυμάμαι ολόκληρο κάθε τραγούδι που χω ακούσει, ακόμη κι αν το άκουσα μια φορά όλη κι όλη πριν σαράντα ή πενήντα ή εξήντα χρόνια, αλλά δεν πιστεύω ότι πρόκειται για κάτι τέτοιο. Νομίζω πως πρόκειται απλώς για μεγάλη εμπειρία. Όπως λέει και το τραγούδι, έχω πάει παντού, φίλε μου. Από δυό φορές.

Σήμερα είμαι στο Όρεγκον, κατεβαίνω νοτιοδυτικά έξω από το Πόρτλαντ, δίπλα σε κοντινά σκούρα πράσσινα κι απαλά νεφελώδη γκρίζα, στο κουκούλι μου με τον απαλό θόρυβο του λεωφορείου, μες απ τους ανοιχτούς λόφους και τις ευγενικές κοιλάδες της βόρειας Καλιφόρνιας. Ξέρω ακριβώς που είμαι, φυσικά. Σε τούτη τη χώρα είναι τα δέντρα που στο λένε".

Cash, The Autobiography, του Johnny Cash
εκδ. HarperSanFrancisco, ΗΠΑ 1997,
μετάφραση της ταπεινότητάς μου