Guy Gavriel Kay: «Κάθε βιβλίο ταξιδεύει μόνο»

Συνέντευξη του γνωστού συγγραφέα φάντασυ στη Μιραντολίνα. Δόθηκε μέσω ημέηλ στις 19 Δεκεμβρίου 2005.

Ο αγαπημένος μου σύγχρονος συγγραφέας Φάντασυ, ο Guy Gavriel Kay, θεωρείται από την κριτική ως ένας από τους κορυφαίους της εποχής μας. Γεννημένος στον Καναδά το 1954, έγραψε τα δύο πρώτα του βιβλία (το ένα δε δημοσιεύτηκε ποτέ) στην Κρήτη των 70ς. Νωρίς αγάπησε την Ελλάδα – όχι μόνο την αρχαία, αλλά και τη σύγχρονη- και τους Έλληνες. Αα, πριν απ όλα αυτά είχε βοηθήσει τον Τόλκιεν τζούνιορ να ολοκληρώσει το Σιλμαρίλλιον.

Είχα το μέηλ του από την εποχή που έκανε έρευνα για το Σαραντινό Ψηφιδωτό κι ερευνούσε την περίοδο του Ιουστινιανού. Το είχα «ψαρέψει» σε κάποιες επιστημονικές λίστες όπου έκανε έρευνα. Στο δίτομο έργο που προέκυψε κι αναφέρεται στην πρωτοβυζαντινή περίοδο, πρωταγωνιστεί και ένας ξακουστός δημιουργός ψηφιδωτών – μου τον θύμισε η MaHS. Το πιο συγκινητικό όμως είναι πως, ρόλο αόρατης ραχοκοκαλιάς κρατά συχνά ο Καβάφης, στίχοι του οποίου διανθίζουν το κείμενο, χωρίς παραπομπές, λειτουργώντας ως μια μικρή συνομωσία μεταξύ του συγγραφέα και των μυημένων (ή των Ελλήνων). Ο Καβάφης είναι ο αγαπημένος ποιητής του Γκάυ – έχει πει ότι στενοχωριέται που δεν μπορεί να τον χαρεί στο πρωτότυπο.

Σκέφτηκα λοιπόν πως, μετά τη Ζουραροσυνέντευξη, θα μπορούσα να πάρω δυό κουβέντες από τον Γκάυ, έστω κι αν ήξερα ότι δουλεύει πυρετωδώς για να ολοκληρώσει (αρχές του χρόνου) το νέο του βιβλίο. Είναι ιδιαίτερα ευγενής και λεπτός άνθρωπος. Όντως, δέχθηκε να απαντήσει μερικές ερωτήσεις σε κάποιο διάλειμμα της δουλειάς του. Οι ερωτήσεις, δηλαδή, δεν ήταν ακολουθία η μία της άλλης αλλά στάλθηκαν όλες μαζί με μέηλ.

-- Γιατί φάντασυ κι όχι κάποιο άλλο, συγγενικό, είδος λογοτεχνίας, πιο ευπώλητο, όπως η ιστορική νουβέλα ή τα ιστορικά μυστήρια;

--Πάντα επιθυμούσα να χρησιμοποιώ την φάντασυ σαν ένα μέσο για την εξερεύνηση της ιστορίας. Νομίζω πως έτσι επιτρέπεται στα θέματα του βιβλίου να παραμένουν παγκόσμια, να μην περιορίζονται σε συγκεκριμένο χρόνο και χώρο.

--Έχετε κάποιον συγκεκριμένο τρόπο δουλειάς, ίδιο σε όλα σας τα βιβλία; Έχετε συγκεκριμένο ημερήσιο πρόγραμμα όταν δουλεύετε;

-- Κάθε βιβλίο έχει διαφορετική ρίζα, άλλη προέλευση, αλλά από τη στιγμή που θα αρχίσω να δουλεύω προσπαθώ να κρατάω μια σταθερή ρουτίνα. Λέω πάντα πως η συγγραφή ενός μυθιστορήματος δεν είναι αγώνας ταχύτητας αλλά μαραθώνιος.

-- Προτιμάτε κάποιο τύπο υπολογιστή για τη δουλειά σας; Συγκεκριμένα προγράμματα; Είστε φανατικός των υπολογιστών;

-- Δεν νομίζω ότι έχει καμμιά σημασία από συγγραφικής πλευράς, αλλά πάντα χρησιμοποιούσα Μάκιντος. Όντως απολαμβάνω τους υπολογιστές, κι όχι μόνο ως εργαλείο δουλειάς. Το διαδίκτυο είναι ένα επικίνδυνα γοητευτικό γήπεδο!

-- «Κλέβετε» από τις καθημερινές σας επαφές κι επιρροές ή δημιουργείτε υπόβαθρο χρησιμοποιώντας τες; Ας πούμε, ο Μαρκές έλεγε ότι άνοιγε το πρωί ένα λεξικό ώστε να «χωνέψει» καμμιά 30αριά λέξεις μαζί με το πρωινό του.

--Όχι, δε δουλεύω με αυτό τον τρόπο. Αυτό όμως που κάνω είναι πως, κατά τη διάρκεια της συγγραφής γίνομαι πιο παρατηρητικός, προσέχω περισσότερα πράγματα στους ανθρώπους που βρίσκονται γύρω μου. Έτσι λοιπόν κάποιες χειρονομίες, ένας συγκεκριμένος τρόπος ομιλίας, ο τρόπος που κάποιος χτενίζει τα μαλλιά του μπορεί πολύ εύκολα να βρουν το δρόμο για το βιβλίο μου!

-- Πόσο δύσκολη είναι η επιστημονική έρευνα; Ποιο από τα βιβλία σας ήταν το πιο δύσκολο από ερευνητικής πλευράς;

-- Η ερευνητική δουλειά είναι πραγματικά η πιο απολαυστική περίοδος της όλης διαδικασίας! Είναι η περίοδος κατά την οποία μαθαίνω καινούρια πράγματα, κάτι που λατρεύω – και παράλληλα τίποτε δε με υποχρεώνει (ακόμη) να χρησιμοποιήσω όσα μαθαίνω.

-- Πως κρατάτε σημειώσεις;

-- Έχω ένα σημειωματάριο έρευνας πάντα μαζί μου και εκεί γράφω εν συντομία πράγματα από τα διαβάσματά μου ή άλλα που συναντώ στα ταξίδια μου.

-- Μου φαίνεται ότι σταδιακά, με κάθε καινούριο σας βιβλίο, το σύμπαν σας, ο κόσμος σας, οι λαοί σας, η εποχή, γίνονται πιο ξεκάθαρα. Φαίνεται να είστε ένας συγγραφέας που δεν ξεχνά τα παιδιά του.

--Λοιπόν, κάθε βιβλίο ταξιδεύει μόνο του πια… αλλά μ αρέσει να επαναφέρω σε τελική μορφή θέματα τα οποία έχω εξερευνήσει στο παρελθόν. Στο «Ψηφιδωτό», για παράδειγμα, υπάρχει η ιδέα ότι, για μια αγροτική οικογένεια, τα «μεγάλα» γεγονότα μπορεί να είναι λιγότερο σημαντικά από ότι ο θάνατος ενός εργάτη λίγο πριν τη συγκομιδή. Η ίδια μετατρέπεται σε κυρίαρχο μοτίβο στους «Πολεμιστές του Λυκόφωτος». Κατ αυτή την έννοια, τα βιβλία μπορεί να βρίσκονται σε ένα είδος διαλόγου μεταξύ τους. Ωστόσο, δε θα ήθελα ποτέ να θεωρήσουν οι αναγνώστες ότι οφείλουν να διαβάσουν πρώτα ένα για να απολαύσουν ύστερα κάποιο άλλο.

Στην Ελλάδα, τα βιβλία του G. G. Kay κυκλοφορούν από τις εκδόσεις Anubis.

Αγαπημένο, απ όλα τα βιβλία του, είναι Οι Λέοντες του Αλ Ρασάν ( ποτέ δε θα μπορούσα να αντισταθώ σε έναν ποιητή, διπλωμάτη, πολεμιστή και δολοφόνο...), οι οποίοι συγκίνησαν και το Χόλυγουντ. Δεύτερο, το Σαραντινό Ψηφιδωτό. Όμως, οι σκληροπυρηνικοί της Φάντασυ αγαπούν πολύ περισσότερο το Υφαντό της Φιόναβαρ. Βιογραφικά του συγγραφέα μπορεί τα βρείτε εδώ στα ελληνικά. Το επίσημο σάιτ του είναι εδώ.