Όπου και να σας βρει το κακό, αδελφοί...

μνημονεύετε Ερρίκο Τέρνερ, μνημονεύετε Μάλκομ Χ.

Στη μνήμη του Στάνλυ Τούκυ Ουίλλιαμς.

Αφηγητής:
Μετά τον εμφύλιο πόλεμο, με την ομοσπονδιακή κυβέρνηση να επιβάλει την 14η και την 15η τροπολογία του Συντάγματος, εξασφαλίζοντας το δικαίωμα ψήφου στους μαύρους, οι Αφροαμερικάνοι εκλέγονταν σε όλα τα κυβερνητικά σώματα του Νότου. Αλλά μετά από μερικά χρόνια, αυτού που θα μπορούσε να αποκληθεί «Ριζική Αναδόμηση» (Radical Reconstruction) τα πολιτικά και επιχειρηματικά συμφέροντα του Βορρά φτάσανε σε συμφωνία με εκείνα του Νότου, που προέβλεπε να αποσύρουν την ομοσπονδιακή εξουσία και να επιτρέψουν στο λευκό Νότο να κάνει ότι θέλει. Ο Ερρίκος ΜακΝηλ Τέρνερ, εκλεγείς στο πολιτειακό κοινοβούλιο της Γεωργίας, εκδιώχθηκε από το σώμα το 1872. Πριν φύγει, απευθύνθηκε στους συναδέλφους του.

Ερρίκος Τέρνερ - 1872
Κύριε πρόεδρε της Βουλής. Ελπίζω τα μέλη του Κοινοβουλίου να κατανοήσουν την θέση που παίρνω. Θεωρώ ότι είμαι μέλος αυτού του σώματος. Γι αυτό ακριβώς, κύριε, ούτε θα κοιτάξω να καλοπιάσω ούτε θα φοβηθώ μπρος σε οποιονδήποτε, ούτε θα παρακαλέσω γονατιστός για τα δικαιώματά μου. Είμαι εδώ για να απαιτήσω τα δικαιώματά μου και να κεραυνοβολήσω όποιον τολμήσει να περάσει τα όρια που θέτει ο ανδρισμός μου.

Όσα διεξάγονται στο κοινοβούλιο σήμερα δεν έχουν όμοιό τους στην ιστορία του κόσμου. Ποτέ, στην ιστορία του κόσμου δεν βρέθηκε ένας άνδρας να στέκεται μπρος σε ένα σώμα ενδεδυμένο νομοθετική, δικαστική ή εκτελεστική εξουσία, αντιμέτωπος με την κατηγορία πως είναι πιο σκούρος από τους συναδέλφους του. Απέμεινε στην Πολιτεία της Γεωργίας, στην καρδιά του 19ου αιώνα, να καλέσει ενώπιον του σώματος κάποιον και να τον κατηγορήσει για κάτι για το οποίο είναι τόσο υπεύθυνος όσο και για το κεφάλι που κουβαλάει στους ώμους του. Η αγγλοσαξωνική ράτσα, κύριε, είναι εκείνη που πάντα θα εκπλήσσει. Δεν γνώριζα πως είναι στο χαρακτήρα αυτής της ράτσας τόση δειλία ή τόση μικροψυχία. […]

Μας λέτε πως, αν οι μαύροι θέλουν να μιλήσουν, πρέπει να μιλήσουν μέσω λευκών σαλπιγκτών, αν οι μαύροι θέλουν να εκφράσουν τα συναισθήματά τους πρέπει να τα νοθέψουν και να τα στείλουν με λευκούς αγγελιοφόρους, που θα τους ψέγουν, θα τους αποφεύγουν και θα αμφιλέγουν με την ταχύτητα εκκρεμούς.
Το μεγάλο ερώτημα, κύριε πρόεδρε, είναι: Είμαι άνθρωπος; Αν είμαι, τότε ζητώ τα δικαιώματα του ανθρώπου. Βλέπετε, κύριε, αν και δεν είμαστε λευκοί, καταφέραμε πολλά… Χτίσαμε τη χώρα σας, δουλέψαμε τα χωράφια σας, μαζέψαμε τις σοδειές σας για διακόσια πενήντα χρόνια. Και τι σας ζητήσαμε σαν αντάλλαγμα; Μήπως ζητήσαμε αποζημίωση για τον ιδρώτα των προγόνων μας που χύθηκε για σας, για τα δάκρυα που προκαλέσατε, για τις καρδιές που ραγίσατε, για τις ζωές που στερήσατε, για το αίμα που χύσατε; Μήπως ζητήσαμε αντίποινα; Δε ζητήσαμε. Είμαστε έτοιμοι να αφήσουμε το παρελθόν να θάψει τους νεκρούς του, όμως τώρα πια ζητούμε τα δικαιώματά μας.

Αφηγητής:
Στον αγώνα για φυλετική ισότητα, δεν αποδέχονταν όλοι οι μαύροι το μήνυμα αγάπης και μη βίας του Μαρτιν Λούθερ Κινγκ Τζούνιορ. Λίγο μετά την Πορεία της Ουάσιγκτον, του 1963, στην οποία ο Μ.Λ. Κινγκ μίλησε για το «όνειρό» του, τέσσερα ανήλικα μαύρα κορίτσια βρήκαν το θάνατο από βομβιστική ενέργεια σε μια εκκλησία του Μπέρμινχαμ (σμ- της Αλαμπάμα). Για τον Μάλκομ Χ, που μεγάλωσε στο βόρειο γκέτο, έκανε φυλακή κι έγινε μουσουλμάνος, το γεγονός αυτό αναδείκνυε τα όρια του κινήματος των πολιτικών δικαιωμάτων (σμ- του Μ.Λ. Κινγκ). Εκείνη την άνοιξη, ο Μάλκομ Χ μίλησε σε ένα συνέδριο του Ντιτρόιτ. Δύο χρόνια αργότερα δολοφονήθηκε.

Μάλκομ Χ - 1964
Όσο ο λευκός σας έστελνε στην Κορέα, ματώνατε. Σας έστελνε στη Γερμανία, ματώνατε. Σας έστελνε στο νότιο Ειρηνικό να πολεμήσατε τους Γιαπωνέζους, ματώνατε. Ματώνετε για τους λευκούς αλλά όταν δείτε τις εκκλησιές σας να βομβαρδίζονται, τα κοριτσάκια σας να δολοφονούνται, δε σας έχει μείνει αίμα. Ματώνετε όταν σας πει ο λευκός να ματώσετε, δαγκώνετε όταν σας πει ο λευκός να δαγκώσετε και γαυγίζετε όταν σας πει ο λευκός να γαυγίσετε. Με ενοχλεί που το λέω για μας, μα είναι αλήθεια.

Πως θα είστε κατά της βίας στο Μισσισσιππή, όντας βίαιοι στην Κορέα; Πως δικαιολογείτε να είστε μη βίαιοι στο Μισσισσιππή και την Αλαμπάμα, όταν οι εκκλησιές σας βομβαρδίζονται και τα κοριτσάκια σας δολοφονούνται;

Αν η βία είναι λάθος στην Αμερική, τότε η βία είναι λάθος κι έξω από αυτήν. Αν είναι λάθος να καταφεύγεις στη βία για να υπερασπιστείς τις μαύρες γυναίκες και τα μαύρα παιδιά και τα μαύρα μωρά και τους μαύρους άνδρες, τότε είναι λάθος για την Αμερική να μας επιστρατεύει και να μας οδηγεί στη βία για να την υπερασπιστούμε. Κι αν είναι σωστό για την Αμερική να μας επιστρατεύει, τότε είναι σωστό για σένα και για μένα να κάνουμε ότι είναι απαραίτητο για να υπερασπίσουμε το λαό μας μέσα σε τούτη τη χώρα.

Ασάντι Άστον - 2004
Ναι μαι λοιπόν εδώ, στις Ηνωμένες Πολιτείες να αγωνίζομαι για την Απελευθέρωση των Μαύρων και ν’ αναρωτιέμαι: πως μπορούμε να αποφύγουμε αυτές τις καταστάσεις; Ο Αναρχισμός μου έδωσε έναν τρόπο να απαντήσω στο ερώτημα, επιμένοντας ότι πρέπει να φτιάχνουμε, καθώς αγωνιζόμαστε σήμερα, αντιαυταρχικές δομές λήψης αποφάσεων και να συνεχίσουμε να πλησιάζουμε τους ανθρώπους, να φέρνουμε όλο και περισσότερους κοντά μας, όχι να περιμένουμε κάποιοι πεφωτισμένοι να παίρνουν τις αποφάσεις για τους υπόλοιπους.

Οι ίδιοι οι άνθρωποι πρέπει να δημιουργήσουν τις δομές μέσα από τις οποίες θα ακουστούν όντων οι φωνές τους και θα είναι δικές τους οι αποφάσεις. Καμμία άλλη ιδεολογία δε μου το έδωσε αυτό, εκτός από τον αναρχισμό. Η πρακτική απέδειξε ότι οι αναρχικές δομές λήψης αποφάσεων λειτουργούν. [..]

Ένα από τα σημαντικότερα σημεία του Αναρχισμού για μένα είναι η επιμονή του ότι δεν πρέπει να μένουμε προσκολλημένοι σε παλιές προσεγγίσεις, αλλά συνεχώς να προσπαθούμε να βρούμε νέους τρόπους να δούμε τα πράγματα, τα αισθήματα και την οργάνωση. [..] Ένα από τα πιο σημαντικά μαθήματα που έμαθα από τον αναρχισμό, ήταν η ανάγκη να ψάχνω για όλα τα ριζοσπαστικά πράγματα που ήδη κάνουμε και να προσπαθώ να τα ενθαρρύνω. Γι αυτό και θεωρώ ότι υπάρχουν οι δυνατότητες επίτευξης αναρχισμού στις μαύρες κοινότητες: πάρα πολλά απ΄ όσα ήδη κάνουμε είναι αναρχικά, και δεν υπάρχει σ αυτά ρόλος του κράτους, της αστυνομίας ή των πολιτικών. Νοιαζόμαστε ο ένας τον άλλο, φροντίζουμε ο ένας τα παιδιά του άλλου, πάμε στα μαγαζιά για τα ψώνια του άλλου, βρίσκουμε τρόπους να προστατεύουμε τις κοινότητές μας. Ακόμη, οι εκκλησίες μας έχουν οργανωθεί σε πολλά ως κομμούνες.

Έμαθα λοιπόν πως υπάρχουν τρόποι να είμαστε ριζοσπαστικοί και να δρούμε ριζοσπαστικά χωρίς να βάλουμε κανέναν να διαβάσει τα φυλλάδια και τα βιβλία μας και χωρίς να λέμε στους ανθρώπους «έτσι έχουν τα πράγματα, αν τα διαβάσετε αυτά θα γίνεται αυτομάτως Επαναστάτες». Για παράδειγμα η συμμετοχή είναι ιδιαίτερα σημαντικό θέμα για τον αναρχισμό κι είναι εξίσου σημαντικό για τη Μαύρη Κοινότητα. Σκεφτείτε τη jazz, είναι μια από τις καλύτερες απεικονίσεις μιαν υπάρχουσας ριζοσπαστικής πρακτικής γιατί συγκροτεί τον δεσμό συμμετοχής ανάμεσα στο πρόσωπο και το σύνολο, κι επιτρέπει την έκφραση της ταυτότητας του προσώπου μέσα ακριβώς στο σύνολο, βασιζόμενο στην απόλαυση κι ευχαρίστηση της μουσικής. Οι κοινότητες μας έχουν τη δυνατότητα να λειτουργήσουν έτσι. Μπορούμε να ενώσουμε τις διαφορετικές οπτικές και να κάνουμε μουσική, να κάνουμε Επανάσταση.

Πως μπορούμε να δυναμώσουμε κάθε πράξη ελευθερίας; Είτε πρόκειται για ανθρώπους στη δουλειά μας είτε για τους τύπους που βλέπουμε στη γωνιά του δρόμου, πως μπορούμε να σχεδιάσουμε και να προχωρήσουμε δουλεύοντας μαζί; Χρειάζεται να διδαχθούμε από τους διαφορετικούς αγώνες σε ολόκληρο τον κόσμο, οι οποίοι δεν έχουν βασιστεί σε πρωτοπορίες. Υπάρχουν παραδείγματα στη Βολιβία. Υπάρχουν οι Ζαπατίστας. Υπάρχουν ομάδες στη Σενεγάλη. Πρέπει πραγματικά να κοιτάξουμε τους ανθρώπους που προσπαθούν να ζήσουν κι όχι απαραίτητα να ακολουθήσουν τις πιο προοδευτικες ιδέες. Πρέπει να αφαιρέσουμε ισχύ από το αφηρημένο και να επικεντρωθούμε σε αυτό που συμβαίνει επί τόπου.

Πως μπορούμε να φέρουμε τα διάφορα παρακλάδια κοντά; Πως μπορούμε να φέρουμε τους Rastas; Πως μπορούμε να φέρουμε τους ανθρώπους της δυτικής ακτής που ακόμη μάχονται κατά της κυβέρνησης για την κλοπή της γης των ιθαγενών; Πως μπορούμε να ενώσουμε όλους τους ανθρώπους και να δημιουργήσουμε το όραμα μιας Αμερικής που είναι για όλους μας; Ο συγκρουσιακός τρόπος σκέψης και τα ρίσκα του είναι απαραίτητα. Θεωρώ ότι είναι πολύ σημαντικά σήμερα κι ένας από τους λόγους που με οδηγούν να σκέφτομαι ότι ο αναρχισμός έχει τόσες δυνατότητες να μας βοηθήσει να προχωρήσουμε. Δεν μας ζητείται να ακολουθήσουμε δογματικά τους πατέρες της παράδοσης, αλλά να την ανοίξουμε με όποιο τρόπο αυξάνει τη δημοκρατική μας συμμετοχή, την δημιουργικότητα μας και την ευτυχία μας.

[…] όχι μόνο στις δικές μας έγχρωμες κοινότητες αλλά και σε κάθε κοινότητα είναι ανάγκη να σταματήσουμε να εφαρμόζουμε ετοιματζίδικα σχέδια, και να εμπιστευτούμε ότι οι άνθρωποι μπορούν συλλογικά να αποφασίσουν τι ν α κάνουν με τούτο τον κόσμο. Νομίζω ότι έχουμε την ευκαιρία να αφήσουμε στη γωνία αυτό που νομίζαμε ότι μπορεί να αποτελεί μιαν έτοιμη απάντηση και να πολεμήσουμε όλοι μαζί για να εξερευνήσουμε τα οράματά μας για το μέλλον. Μπορούμε και πρέπει να δουλεύουμε σε αυτή την κατεύθυνση ενώ προχωράμε.

Παρότι θέλουμε να αγωνιστούμε, τα πράγματα θα είναι δύσκολα λόγω των προβλημάτων που κληρονομήσαμε από αυτήν την Αυτοκρατορία. […] δεν πρόκειται να ξεπεράσουμε ορισμένες εσωτερικές μας δυναμικές που μας κρατούν διχασμένους, αν δεν είμαστε πρόθυμοι να δώσουμε μερικούς ιδιαίτερα σκληρούς αγώνες. Και γι αυτό λέω ότι δεν υπάρχει απάντηση έτοιμη. Απλώς πρέπει να μπούμε στη διαδικασία.

Οι δικοί μας αγώνες, εδώ, στις ΗΠΑ, επηρεάζουν όλους τους ανθρώπους, σε όποιο σημείο της γης κι αν βρίσκονται. Είναι βασικός ο ρόλος των έσχατων, αυτών που βρίσκονται στη βάση και ο τρόπος που θα συνδεθούμε μαζί τους θα αποδειχθεί ιδιαίτερα σημαντικός. Αρκετοί από μας είναι προνομιούχοι και μπορούν να αποφύγουν κάποιες από τις μεγαλύτερες προκλήσεις και θα πρέπει να εγκαταλείψουν κάποια από αυτά τα προνόμια για να χτίσουμε το νέο κίνημα. Οι δυνατότητες υπάρχουν. Μπορούμε ακόμη να νικήσουμε και να επανακαθορίσουμε το νόημα της λέξεως «νίκη» αλλά και την ευκαιρία να προχωρήσουμε ένα πλουσιότερο όραμα για ελευθερία που όμοιό του ποτέ ως τώρα δεν υπήρξε. Πρέπει να είμαστε πρόθυμοι να προσπαθήσουμε.

Ως Πάνθηρας και ως κάποιος που πέρασε στην παρανομία ως αντάρτης πόλης, ρίσκαρα τη ζωή μου. Είδα συντρόφους μου να πεθαίνουν και πέρασα το μεγαλύτερο μέρος της ενήλικης ζωής μου στη φυλακή. Ακόμη πιστεύω ότι μπορούμε να νικήσουμε. Ο αγώνας είναι πολύ σκληρός και όταν περάσεις τη γραμμή κινδυνεύεις να πας φυλακή, να τραυματιστείς σοβαρά, να πεθάνεις, να βλέπεις τους συντρόφους σου να τραυματίζονται σοβαρά και να πεθαίνουν. Δεν είναι καθόλου όμορφα, αλλά έτσι είναι όταν πολεμάς τον οχυρωμένο καταπιεστή. Αγωνιζόμαστε και θα κάνουμε τα πάντα πιο δύσκολα για τον αντίπαλο, αλλά ο αγώνας είναι δύσκολος και για μας.

Γι αυτό πρέπει να βρούμε τρόπος να αγαπάμε και να στηρίζουμε ο ένας τον άλλο στους όλο και δυσκολότερους καιρούς που έρχονται. Είναι κάτι περσότερο από την πίστη μας στη νίκη: χρειάζεται να έχουμε τις δομές έτοιμες ώστε να μας σπρώχνουν όταν έρθει η ώρα που θα νοιώσουμε πως δεν μπορούμε να κάνουμε άλλο βήμα. Αυτό το σύστημα πρέπει να γκρεμιστεί. Μας πληγώνει κάθε μέρα και δεν έχουμε δικαίωμα να εγκαταλείψουμε. Πρέπει να φτάσουμε στο στόχο μας και να βρούμε νέους δρόμους.

Ο Αναρχισμός, αν σημαίνει κάτι, σημαίνει να είμαστε ανοικτοί στο μυαλό και τη ζωή και τις σχέσεις μας, να ζήσουμε μια γεμάτη ζωή και να νικήσουμε. Πολλά με οδηγούν να πω ότι αυτά είναι ίδια: όποιος ζει μια γεμάτη ζωή έχει νικήσει. Φυσικά πρέπει και θα συγκρουστούμε με τους καταπιεστές μας και πρέπει να βρούμε τις σωστές μεθόδους γι αυτό. Να θυμάστε κείνους στη βάση που είναι εκείνοι στους οποίους ο αντίκτυπος είναι μεγαλύτερος. Μπορεί να έχουν άλλη οπτική για τους τρόπους με τους οποίους πρέπει να αγωνιστούμε. Αν δεν μπορούμε να βρούμε τρόπους να συναντηθούμε πρόσωπο με πρόσωπο και να λύσουμε τις όποιες διαφορές, τα παλιά φαντάσματα θα ξαναγυρίσουν και θα ξαναβρεθούμε στην παλιά γνωστή κατάσταση που έχουμε τόσες φορές βρεθεί. Έχουμε το όραμα. Έχουμε τη δημιουργικότητα. Ας μην επιτρέψουμε σε κανένα να μας τα αφαιρέσει.

Τα δύο πρώτα αποσπάσματα (τα έχοντα αφηγητή) είναι από το τευχίδιο “The People Speak: American Voices, Some Famous, some little known” του Howard Zinn, σε ολόφρεσκη μετάφραση. Ο συγγραφέας του People´s History of the United States έχει επιμεληθεί τα συγκεκριμένα κείμενα ώστε να αποδίδονται θεατρικά. Τα λόγια των ηρώων μεταφέρονται επί λέξη. Ο Ερρίκος Τέρνερ κι ο Μάλκομ Χ είναι ήρωες του αφροαμερικάνικου λαού.

Η ομιλία του Ασάντι Άστον δημοσιεύτηκε, στην παρούσα μετάφραση, στην εφημερίδα Βαβυλωνία. Ο Ασάντι είναι μέλος του Ιδρύματος Αναρχικών Σπουδών της Νέας Υόρκης, πρώην μέλος του Κόμματος των Μαύρων Πανθήρων και του Μαύρου Απελευθερωτικού Στρατού (ιδιότητα για την οποία συνελήφθη και διετέλεσε αιχμάλωτος πολέμου) και συνάντησε τον αναρχισμό ενώ ήταν στη φυλακή. Η ομιλία του αυτή δόθηκε στο Κολλέγιο Χάντερ της Νέας Υόρκης.