Ο ζωγράφος που τον έλεγα Άλογο

Γνωριστήκαμε στη Θεσσαλονίκη. Πιθανώς στο Μπερλίν. Πιθανότερα έξω από το Μπερλίν. Ήταν φίλος δύο φίλων μου καλοτεχνιτών. Αγία τριάς, από την Ομάδα Κατάληψη του Αριστοτελείου. Η «κατάληψη» αφορούσε ένα από τα λυόμενα στα οποία η μαμά Ελλάς στέγαζε το λαμπρότερο μέλλον της. Μόνο που ούτε το γνώριζε ούτε επρόκειτο να το μάθει ποτέ της.

Που ήμουν; Α, ναι. Γνωριστήκαμε στη Θεσσαλονίκη. Στο Μπερλίν. Και τον συμπάθησα αμέσως. Ήθελα να γίνω φίλη με το Γιώργο Νουβάκη, τον ζωγράφο που τον έλεγα Άλογο.
Τώρα το μαθαίνει το παρατσούκλι που του χα χαρίσει – κι ελπίζω να με σκέφτεται ακόμη τρυφερά, εμένα και τις μηλόπιττές μου, κι όχι να θέλει να μου τις πετάξει στα μούτρα (και τουρτοπόλεμο παίζουμε, κομπανιέρο!). Τον έλεγα Άλογο αγαπώντας τα άλογα όσο κανένα άλλο ζώο επί στεριάς. Τον έλεγα έτσι, πέρα από το κάπως μακρύ πρόσωπό του, γιατί ο Γιώργος έδινε την αίσθηση ήρεμης δύναμης των ωραίων αράβικων με τις καλοφροντισμένες χαίτες (επίσης, οι μπότες του θέλαν σπηρούνια για να αναδειχθούν).

Αναμνήσεις φάρμακο και φαρμάκι μαζί.

Αυτή η παρέα, η Ομάδα Κατάληψη, ήταν υπέροχη. Δουλευταρού, παραγωγική, δημιουργική, λαμπερή. Έκαναν δουλειά, όχι αστεία. Ο ένας φίλος, αν ήταν εδώ θα ήταν από τους μεγαλύτερους της γενιάς του (ε, Γιώργο;). Ερχόταν στο σπίτι, ένα παλιό καταρρέον αλλ’ ολόφωτο νεοκλασσικό, με έργα, έργα, έργα. Να σου δείξω; Να μου δείξεις! Στην κουζίνα - εκεί είχε το περισσότερο φως.

Έφυγε για πάντα.

Ο Γιώργος, ίδια κλάση και πάντα εδώ, Δόξα τω Θεώ. Τον θυμάμαι έξω από το Μπερλίν, μέσα στο Μπερλίν, στο Σνουπυ, στο σπίτι, τον θυμάμαι και το μυαλό μου γεμίζει μουσική – οι Κακοί Σπόροι του Νικ παίζουνε πάλι.

Η ομάδα. Μόνο μια φορά είχα δει δουλειά τους, αλλά τους ήξερα. Ήξερα πως φόρτωσαν σε ένα βαγόνι το μεράκι τους και γυρνούσαν, με τα τραίνα, τη βόρειο Ελλάδα, δείχνοντας στους ερχόμενους την ομορφιά του να λερώνεις τα χέρια σου. Πως δούλευαν σαν ομάδα – πως υπενθύμιζαν ότι το προσωπικό και το ατομικό είναι δύο διαφορετικά πράγματα: το προσωπικό έχει ανάγκη από το σύνολο. Εκεί, στην τότε Σαλονίκη των τότε ομάδων και της παρέας, εξέθεταν όλοι μαζί, δημιουργούσαν όλοι μαζί, είχαν αφήσει πολλούς άλλους πολύ πίσω όλοι μαζί.
Μετά, ο Γιώργος έφυγε για τη Βαρκελώνη. Πρώτα για σπουδές, μετά γιατί ήθελε (κι η μαμά πατρίς τον ήθελε). Χαθήκαμε. Τον σκεφτόμουν με πολύ αγάπη. Μάθαινα νέα του, άκουγα με χαρά πως προχωρούσε. Αλλά δουλειά του δεν είχα δει. Είδα, κατά τύχην, πριν λίγες μέρες. Μαθαίνοντας κατα τύχην την ιστοσελίδα του (ο φίλος μου έχει ιστοσελίδα, υπέροχη και καταπληκτική και την έκανε μονάχος του!), τα έργα που εξέθετε στη Βαρκελώνη, που το Μάρτη θα εκθέτει στην Ιταλία. Και χάρηκα. Και με έδεσα στην καρέκλα διότι οι υποχρεώσεις. Τι περνάω! Λέω πάντα πως στο αληθινό έργο πρέπει να βαράς προσοχή, να σου τρώει όλα τα δαχτυλίδια για να το δεις από κοντά (δε με νοιάζει για τα δαχτυλίδια ούτε που κοιμάμαι τώρα στα σανίδια). Κι όμως ήμουν υποχρεωμένη να μείνω μακρυά από την εξαίρετη αυτή έκθεση και μάλιστα από το έργο ενός φίλου μου!

Χάρηκα όμως. Χαρηκα πολύ. Χάρηκα που ο φίλος μου είναι πάντα νέος, με τον τρόπο που οι αυτόφωτοι δημιουργοί είναι πάντα νέοι. Χάρηκα που είναι συνεπής και που δεν είχα πέσει έξω (τι άθλια εγωκεντρική κουβέντα - αλλα ειναι αλήθεια, τι να κάνω;). Χάρηκα που είδα το δικό του λόγο πεντακάθαρα αρθρωμένο, χάρηκα που έχει ακόμη τόσο χιούμορ, που αγαπάει ακόμη τα κόμικς και του φαίνεται, που δεν πρόδωσε τίποτε και που κάθε του έργο είναι απόδειξη της εντιμότητάς του αλλά και της οικουμενικότητάς του – η διαδρομή κι η εμπειρία των άλλων ανθρώπων και της άλλης κουλτούρας είναι εμφανή – μιας οικουμενικότητας που αποτελεί το ψηφιδωτό όσων έζησε και είναι και που πολλές φορές εκφράζουν αυτή την οικουμενική ελληνικότητά του.

Ο Γιώργος Νουβάκης συνθέτει κάτι καινούργιο και παραμένει στην πρωτοπορία, ως άγριο παιδί της. Ως έλλογος και ως άλογο. Ως ένας αληθινός μαχητής – αλλά που να καταλάβει η μαμά Ελλάς.

Έτσι, του έγραψα, του είπα πόσο χάρηκα που τον ξαναβρήκα τόσο όμορφο, και ζήτησα να μου κάνει τη χάρη να μας παρουσιάσει τα έργα του, αυτή την τελευταία του έκθεση στη Βαρκελώνη. Όπως θα δείτε, ο φίλος μου είναι πολύ σεμνός. Επίσης, είναι ένας άνθρωπος που ξέρει πολύ καλά τι κάνει. Ακριβής, στο στόχο.

«Η δουλειά μου μέχρι σήμερα στηρίχτηκε στην προσπάθεια ένταξης αντιφατικών μεταξύ τους στοιχείων σε έναν αυτόνομο οργανισμό, αφήνοντας να διαφαίνονται όλες οι επιμέρους ισορροπίες σε υλικά, υφές και φόρμες, στα όρια θεματικού και abstract, ζωγραφικής και τρίτης διάστασης, άδειου και γεμάτου.

Το αποτέλεσμα, αν και συνήθως τρισδιάστατο, αφήνει μια αίσθηση ζωγραφικής, με θεματικές αναφορές οι οποίες αυτοαναιρούνται, καθώς εντάσσονται στο σύνολο σαν πλαστικά καθαρά στοιχεία.

Η τελευταία σειρά fisHeads, ξεκίνησε στα μέσα του 2003 και, σε γενικές γραμμές, πρόκειται για τρισδιάστατη ζωγραφική, στην οποία ένα θεματικό περίγραμμα περικλείει την προσωπική μου άποψη για το abstract. Θα μπορούσε να θεωρηθεί μια διασκεδαστική πλαστική φάρσα, όπου ένα καλλιτεχνικό αποτέλεσμα με μοναδικό του θέμα την συνθετική αλλά και συναισθηματική ισορροπία παραδοσιακού-σύγχρονου, γεμάτου-άδειου, όγκου-επίπεδου, αλλά και άλλων επιμέρους σχέσεων, μετατρέπεται σε ένα «ψαράκι» χρησιμοποιώντας ένα απλοϊκό περίγραμμα ή θεματικές αναφορές που θυμίζουν comics ή ναίφ ζωγραφική.
Σ’ αυτήν επίσης τη σειρά προστέθηκαν οι ψηφιακές εικόνες, δημιουργώντας μια ακόμα αντίθεση, με την τραχύτητα ενός οργανικού υλικού, όπως το ξύλο.

Χαριτολογώντας, θα μπορούσαμε να μιλήσουμε για οργανωμένη και προμελετημένη σύγχυση, αλλά θα μπορούσε να είναι και ένα παράδειγμα για το πώς μια πιο «απρόσιτη» εικαστική πρακτική, μπορεί να προσεγγίσει ένα ευρύτερο κοινό.

Αυτή η φαινομενική και συχνά υβριστική απλοϊκότητα περικλείει από μόνη της το χιούμορ και την ειρωνεία, αλλά και το κάθε αποτέλεσμα, έχει τις δικές του κοινωνικές και πολιτικές αναφορές, με έντονα τα παραπάνω στοιχεία.

Πιο συγκεκριμένα, ανεκδοτολογικά και grotesco στοιχεία, συνθήματα, φράσεις και στίχοι τραγουδιών, αναφορές σε άλλους πολιτισμούς, καλλιτέχνες και καλλιτεχνικές πρακτικές, ζωγραφικά «λάθη», κιτς, γκραφίτι, κόμικς, είναι μόνο κάποια από τα συστατικά αυτής της καυτής σούπας, όπου κολυμπούν τα «ψαροκέφαλα».»

Αγαπητέ κύριε, υποκλίνομαι και είμαι ευτυχής που σας γνωρίζω.


Τα έργα, με τη σειρα

AUTOFOLLABLE-HIDROREPELENTE (Αυτογαμήσιμο-Υδροαπωθητικό) ref: P179 - 385 x 181 x 29 cm.- Ξύλο, ύφασμα με πούλιες, δέρμα, παντελόνια, μέταλλο, πλαστικοποιημένη ψηφιακή εικόνα, ακρυλικά, βερνίκι (Μάιος 2005)

PEZ-PAZ, FISH-FUCK (HIPÓCRITA) ref: P166 -170 x 150 cm.- Ακρυλικά, κιμωλία, μέταλλο, κρυστάλλινοι μεγεθυντικοί φακοί και ψηφιακές εικόνες, σε πανί (Apr.2004) Απο δω κι η λεπτομέρεια - το μάτι

Χωρίς Τίτλο (ref: P180) 152 x 85 x 5 cm.- Ξύλο, ψηφιακές φωτογραφίες, μολύβια, φωτοτυπίες σε διαφάνεια, βερνίκι (Ιούνιος 2005)

ΤΡΟΠΑΙΟ (ref: P188) 62 x 63 x 54 cm.- Ξύλο, Ακρυλικά, Ψηφιακή εικόνα, Χρυσή μπογιά, Βερνίκι. (Δεκέμβριος 2005)

Για το φίλο μας που έφυγε, πήγαινε εδώ και επέλεξε από το "Συμμετέχοντες" τον Κώστα Καρούσο. Ο Γιώργος έφτιαξε την ιστοσελίδα. Το ανακάλυψα προχτές και του χρωστω.