Can't play the blues in an airconditioned room...

Χανόμαστε σε κάποια ανώνυμα παρκάκια για να βγούμε στους 40κατι δρόμους του Southside Chicago. Περνάμε την περιοχή των riots, των εξεγέρσεων των μαύρων στο ’68. Τα χαμηλά σπίτια καμμένα ακόμη. Ενθύμιο. Προσκυνώ τις μνήμες σου, λαέ μου. Ο Πάνος κλειδώνει το αυτοκίνητο, είμαστε φυλακισμένοι, το γκέττο, τα καμμένα σπίτια, η βίλλα του Λούις Φάρακαν, του ηγέτη των Μαύρων Μουσουλμάνων, ένα τζαμί χτισμένο στο σαουδαραβικό ρυθμό...

Μπαίνουμε σε ένα άθλιο στενό. Παρκάρουμε μπροστά σε μιά παράγκα, μιά φωτεινή επιγραφή της μπύρας Miller όλη κι όλη απ έξω, κι ένα κακοβαμένο ταμπλώ: Checkerboard Lounge. Δέκα δολλάρια σε έναν γέρο που περιπολεί στο στενό πεζοδρόμιο, για να προσέχει τ αυτοκίνητο. Χιονίζει. Μουρμουρίζω - παράγκα, παράγκα, παράγκα το χειμώνα. Γελάμε.

Mustang Sally,
Guess you better slow your Mustang down
Mustang Sally, my baby,
Guess you better slow your Mustang down
You been a runnin' all over the town now,
Guess I'll have to put your flat feet on the ground

Η πόρτα είναι βαριά και άσχημη. Στο μικρό διάδρομο που σχηματίζεται μιά τεράστια αλυσίδα σου κλείνει το δρόμο, κι ένας ακόμη πιό τεράστιος μαύρος σε κόβει απ την κορφή ως τα νύχια. Είσοδος δύο δολλάρια έκαστος. Στο μπαρ, μισοστρόγγυλο και καθαρό εν αντιθέσει με το υπόλοιπο μαγαζί, μία κοπέλλα αγέλαστη, 30-35 χρονών, παρακολουθεί τηλεόραση χωρίς ήχο. Στους τοίχους απλώνονται φωτάκια και αποκριάτικες κορδέλλες, χρωματιστά χαρτιά, πλαστικά χρυσά και κόκκινα κρόσια, κανα-δυό μεσαίες σελίδες του Play Boy. Η χαρά του ντάτσουν, της ιδίας εμού.

Στα σκαμπώ, μια τύπισσα που κοιμάται, φιγούρα απρόσωπη, κι ένας γέρο-μαύρος, μασκοφόρος, με δύο κουμπούρια. Η μπάντα παίζει το Stagger Lee. Καρφώνομαι στο μαύρο με τη μάσκα και τα ασημένια, γυαλισμένα κολτ, με σπρώχνει ο Νίκος να συνέλθω. Καθόμαστε σ ένα θρανίο. Τα τραπέζια είναι σα θρανία, οι καρέκλες στενές, σε πολλά σημεία έχουν πάγκους μακρόστενους σαν αυτούς που βρίσκεις στα πάρκα για φαγητό, σκεπασμένους με χαραγμένο φτηνό πλαστικό. Είναι βρώμικα.


Good mornin' little schoolgirl
Can I go home with you
Tell your mama and your daddy
That I'm a little school boy too
Baby I love ya', I just can't help myself


Your so good lookin' pretty baby
I don't need nobody else
Good mornin' little school girl
Can I go home with you
ooo, ooo, ooowee


Ήρθαμε λίγο πριν το διάλλειμα. Στην αίθουσα των 50 τετραγωνικών βρίσκονται μόνον άλλοι πέντε πελάτες, και τρεις εμείς, σύνολο οκτώ. Λευκοί πάνω από 30. Μαύροι πάνω από 50. Το μπλουζ είναι κάτι σαν τα δημοτικά εδώ, στο γκέττο, το ακούνε οι γέροι.

Κι ο καουμπόυ; Όλα τα ξέρουν οι κάτοικοι Σικάγο που αποφάσισαν να μου συστήσουν το Σαλόνι με τη Σκακιέρα. Που λες, κάποτε έπαιζε σ ένα τηλεπαιγνίδι, ήταν φίρμα, the Black Lone Ranger, ύστερα αποτρελάθηκε όταν τελείωσε η φήμη, λένε ότι κοιμάται με τη μάσκα, τα 45άρια του είναι αληθινά, τραγουδάει κιόλας, παλιά τραγουδούσε συχνότερα, έχει κάνει και δίσκους, μπλουζίστας ντόπιας εμβέλειας. Το άλογό του το λένε σκανδάλη, Trigger.

Η μπάντα ανεβαίνει ξανά στο πάλκο των 5 τετραγωνικών. Κουφωτή Gibson, η πρώτη που βλέπω από κοντά. Ολοι οι μπλουζίστες που θ ακούσω τις επόμενες μέρες κρατούν κουφωτές Gibson, γι αυτούς δεν υπάρχει άλλη κιθάρα. Παραγγέλουμε μπύρες, 2 δολλάρια η μία. Ο μπασίστας φοράει στολή παραλλαγής, κατάλοιπο άλλης εποχής. Του πάει, είναι σαν μαύρος πάνθηρας, ένα ζώο γεμάτο δύναμη και ρυθμό. Ο κιθαρίστας έχει κλασσική μπλουζ φωνή, βαθιά, αντρίκια, Σικάγο. Ντραμς. Φτάνουν τα 5 τετραγωνικά γιά όλους. Good morning little school girl, Let me go home, Mustang Sally, Do the Dog...

Στο Do the Dog ένα ζευγάρι μαύρων, κάπου στα 50, σηκώνεται να χορέψει κάνοντας ακριβώς αυτό που λέει το τραγούδι. Η κυρία του ζεύγους πέφτει στα τέσσερα και προχωράει στο ρυθμό, μικρά βήματα μπρος, μικρά βήματα πίσω, ο άνδρας πλησιάζει πίσω της χαμηλώνοντας, πλησιάζει τόσο που ίσα ίσα ν αγγίζονται, οπισθοχωρεί, και πάλι απ την αρχή, γελάνε δυνατά, παίζουν. Κι ύστερα παίρνει το μικρόφωνο ο καουμπόυ, και τραγουδάει για χαμένους έρωτες. Με τη μάσκα και τα 45άρια μιας άλλης Αμερικής, με φωνή που θυμίζει το Μάντυ.

Καινούριο διάλλειμα. Ερχονται δύο περίεργοι τύποι, βαρείς, ανοίγουν κάτι σακ-βουαγιάζ της συμφοράς, βγάζουν ο ένας σαξόφωνο ο άλλος τρομπέττα. Ο μαύρος πάνθηράς μου ανεβαίνει και πάλι στη σκηνή. Κι αναγγέλλει 70's Motown sound. Funk! Μπάσσο, σαξόφωνο τρομπέττα μόνο, και φάνκ γρήγορο, ζωντανό, άγριο. Χορεύουμε. Τα μπλουζ είναι ο χώρος ο ίδιος. Καπνίζουμε το ένα μετά το άλλο. Καμμία απαγόρευση. Πίνουμε μπύρες με ένα δολλάριο και τριάντα σεντ τη μία μετά την άλλη. Δε χορταίνω.

Βγαίνουμε κατά τις δύο. Το αυτοκίνητο είναι εκεί, ο γέρος με το δεκαδόλλαρο χαμογελάει και μας δείχνει τα καθαρισμένα από το χιόνι τζάμια μας, ο Πάνος αναστενάζει ανακουφισμένος. Τρία τετράγωνα πιό κάτω, πυροσβεστική, αστυνομία, ασθενοφόρα. Πάμε να βοηθήσουμε, Πάνο, λέω, κάτι έγινε. Με λέει τρελλή και πατάει γκάζι. Εδώ δεν κατεβαίνεις απ τ’ αυτοκίνητο, ακόμη κι αν πατήσεις άνθρωπο. Μαθαίνω.

All my life i had to struggle, i paid some heavy dues
Squeekin' out a livin', playin' easy blues
Then one day my music made me a millionaire
I bought a big old mansion with central heated air
Now i got more money than i know how to use
Got everything a man could want, but i ain't got no blues
Success for me could only lead to my immediate doom

'cause i can't play the blues in an airconditioned room

Ήθελες καθαρά, προσεγμένα μαγαζιά, clean cut φυσιογνωμίες, τα κοκτέιλς σου shaked not stirred, κι όλα αυτά ακούγοντας τα μπλουζ; Buddy Guy's Legends, 754 S Wabash, όπου μπορούσες να δείς το διάσημο αφεντικό να τζαμάρει με τους καλεσμένους του-εμένα δεν μου έτυχε- ή και το Κοkο Taylor's Chicago Blues, 7 W Division, που μοιάζει με μουσείο λόγω των memorabilia που η μάζευε κυρία. Καθαρό μπλουζ, απαστράπτον. Ο.κ., καλά είναι όταν δεν έχεις δει το Checkerboard Lounge, όμως, από όσο είδα, λίγο μα ισχυρό σα σεισμό, το μπλουζ υπήρχε μες στην αλήθεια του στους δρόμους του γκέττο, Southside Chicago.

Boom boom boom boom
I'm gonna shoot you right down,
right offa your feet
Take you home with me,
put you in my house
Boom boom boom boom
A-haw haw haw haw
Im in love with you...

Υπήρχε και στην Maxwell Street, στο Market, πέντε μπλοκ όλα κι όλα, εκείνος ο δρόμος που ο John Lee Hooker ζητιάνευε την προσοχή σου στους Blues Brothers, ο δρόμος της ακαθόριστης θλίψης,ο δρόμος του Soul Food Cafe που η Αρίθα τραγουδούσε το Think! -το αληθινό όνομα του μαγαζιού είναι Nate's Deli κι ήταν ακόμη εκεί όταν πήγα-, ο δρόμος που καταστρέφεται για να χτίσει αθλητικές εγκαταστάσεις το πανεπιστήμιο του Ιλινόι, που χάνει τους εναπομείναντες μουσικούς που προσπαθούν να τραβήξουν την προσοχή με κραυγές τύπου "Lady, can I do my thing?" και τους κλεφτράκους που προσπαθούν να ξεφορτωθούν τη λεία τους γιά λίγα δολλάρια στις γωνίες: the road of hawkers and hustlers γίνεται πανεπιστημιακές εγκαταστάσεις.

Six and three is nine
Nine and nine is eighteen
Look there brother baby
and see what I’ve seen
Hidehey
Baby don’t you wanna go
Back to that same old place
Sweet home Chicago

Την τελευταία νύχτα, αφού περπατήσαμε τις κεντρικές οδούς με τα ονόματα των προέδρων, φτάσαμε where they got the Picasso, στο γλυπτό που έφτιαξε εμπνευσμένος από την πόλη. Είναι η μόνη πόλη της Αμερικής που αγάπησε, που επισκέφθηκε, που της δώρισε έργο. Αδιάφοροι περαστικοί: το συνεχές ερέθισμα παύει νάναι ερέθισμα. Το προσκύνημα γίνεται στο μαγαζί-fast food με το όνομα του Michael Jordan, παίζουν οι Μπουλς, οι γιγαντοοθόνες μεταδίδουν τον αγώνα. Δε μ αρες, φεύγουμε για το Checkerboard Lounge. Aλλη μπάντα, το ίδιο μπλουζ, κουφωτή Gibson. Ζητάω το Sweet Home Chicago. Μου κάνουν το χατήρι. Μένουμε ως που να κλείσει το μαγαζί.

Φεύγοντας, φορτώνω το Σαλόνι με τις Σκακιέρες στις αποσκευές.

I've got a '65 Cadillac
Spare tire on the back
Charge card at Goblatts
But I ain't got you

I've got women to the right of me
Women to the left of me
I've got chicks all around me
But I ain't got you

Το σαλόνι είχαν ιδρύσει τη δεκαετία του 70 ο Μπάντυ Γκάυ με το Τζουνιορ Ουέλλς. Εδώ είχε γίνει το θρυλικό τζαμάρισμα Ρολλινγκ Στόουνς και Μάντυ Ουώτερς. Όταν οι διάσημοι ιδιοκτήτες του το πούλησαν, συνέχισε να παίζει μπλουζ αλλά από ιν στέκι έγινε σιγά σιγά κρυφό σχολειό των παραδοσιακών μπλουζ για τους ανθρώπους του γκέτο. Η περιοχή στην οποία βρίσκονταν δεν είναι ασφαλής – ούτε και το ίδιο δεν ήταν ασφαλές, έμοιαζε ετοιμόροπο όταν πήγαμε, κι ως ετοιμόροπο το έκλεισαν λίγο καιρό μετά. Ξανάνοιξε σε ασφαλή περιοχή, χάρη στην πανεπιστημιακή κοινότητα του Σικάγο που δεν ήθελε να δει να χάνεται η ιστορία αλλά ήθελε και ησυχία, τάξη κι ασφάλεια. Όμως στο γκέτο είναι η ρίζα και το σπίτι του.

Η περιοχή γύρω από το σαλόνι ονομαζόταν Muddy Waters Drive από τους ντόπιους.

Ο Black Lone Ranger πέθανε δύο χρόνια αργότερα. Το 1998. Το αληθινό του όνομα ήταν James Ramsey. Η μπάντα που έπαιζε το πρώτο βράδυ ήταν ενός μπλουζίστα αγαπητού στο Ιλλινόι, του Vance Kelly.

Για τον Αμβρόσιο, το Γνωμοδότη , το Ρητέρν, το Μαίανδρο, το Ζωρζ, κι όλους όσους επιμένουν να θυμούνται ότι A-λήθεια σημαίνει Άρνηση της Λήθης