Ιάσων Αθανασιάδης: "Οι Ιρανοί δεν θα δεχθούν πολιτικές καθ’ υπαγόρευσιν"

Ο Ιάσων Αθανασιάδης, ο μόνος έλληνας δημοσιογράφος με έδρα την Τεχεράνη, μιλάει στη Μιραντολίνα για την κατάσταση που επικρατεί στο Ιράν, τα προβλήματα του λαού και τα πιθανά αποτελέσματα ενός πολέμου των ΗΠΑ εναντίον της Τεχεράνης.

Πρώτα, ήταν το άρθρο στην Ελευθεροτυπία. Ύστερα, η συνέντευξη στη LiFΟ. Ε, δε μπορούσε να ξεφύγει από την ευλογερική, πώς να το κάνουμε! Ειδικά καθώς ήταν αμοιβαία η συμπάθεια, όταν, πέρισυ το καλοκαίρι, γνωριστήκαμε. Τότε, είχε έρθει για λίγες μέρες στην Ελλάδα, για να εκθέσει τις φωτογραφίες του από το Αφγανιστάν, το Ιράκ και το Ιράν, στη Lab Gallery της Αθήνας.

Ο Ιάσονας μου έχει αφήσει τις καλύτερες των εντυπώσεων. Η ευγένεια κι η ευφυία του φαίνονται στο πρόσωπό του. Όταν τον έχεις απέναντί σου, ο χαρακτήρας του αναδεικνύεται με έναν ήρεμο τρόπο, σχεδόν τρυφερό. Και, όπως κάθε καλός πολεμικός ανταποκριτής, κινείται αθόρυβα χωρίς να αφήνει πίσω του ίχνη.

Είναι ένας γενναίος νέος άνδρας που βλέπει μπροστά και που έδωσε χρόνια από τη ζωή του για να μελετήσει τον αραβικό και τον περσικό κόσμο, μαθαίνοντας αραβικές γλώσσες και διαλέκτους, σπουδάζοντας στο τμήμα Αραβικών και Μεσανατολικών σπουδών της Οξφόρδης, κάνοντας το Μάστερ του στις Ιρανικές σπουδές και τα φαρσί – τη γλώσσα των Περσών.
Πήρα το θάρρος, λοιπόν, μιας και λόγω της συγκυρίας βρίσκεται στο «μάτι του κυκλώνα», να του στείλω λίγες ερωτήσεις, να του ζητήσω να μας πει πως είναι τα πράγματα σήμερα στο Ιράν, κυρίως πως αισθάνονται οι άνθρωποι, ο ιρανικός λαός. Απάντησε αμέσως. Και ζουμερά. Τόσο που οι ερωτήσεις κατέληξαν στα άχρηστα. Οι απαντήσεις του στέκουν αυτόνομες και δε χρειάζονται δεκανίκι.

«Η ζωή των ανθρώπων έχει αλλάξει πολύ λίγο, λόγω των αμερικανικών απειλών. Τουλάχιστον προς το παρόν. Εκείνο που τους απασχολεί, εκείνο για το οποίο ανησυχούν είναι η διαρκής αύξηση του κόστους ζωής. Υπήρξε μια σταδιακή υποχώρηση του τόμαν έναντι των ισχυρών νομισμάτων, όπως το δολάριο και το ευρώ, και μια ξαφνική άνοδος στην τιμή του χρυσού, αλλά, πλην αυτών, ο πληθωρισμός παραμένει ένα ιλιγγιώδες 18%. Βέβαια, αυτή είναι η γενική κατάσταση τα τελευταία δέκα χρόνια – τίποτε καινούριο δεν έχει φανεί. Κανείς δεν κάνει προμήθειες σε τρόφιμα, δεν θα δεις πουθενά πανικό και, φυσικά, κανείς δεν ετοιμάζει αντιπυρηνικά καταφύγια για τα τακτικά πυρηνικά του Μπους!»

«Ο πληθυσμός δεν φαίνεται να έχει κλονιστεί καθόλου, τουλάχιστον στα αστικά κέντρα όπου κινούμαι. Στις αγροτικές περιοχές, παραδοσιακά ο πληθυσμός είναι λιγότερο συνειδητοποιημένος πολιτικά. Η ανεργία κι η φτώχεια αποτελούν την καθημερινότητά τους, αν και όχι σε βαθμό που να απειλούν τη δημοτικότητα της κυβέρνησης. Ας μη ξεχνάμε ότι ο Αχμαντινεντζάντ εξελέγη λόγω των οικονομικών του εξαγγελιών, που απευθύνονταν στο φτωχό πληθυσμό, ο οποίος και αποτελεί την κύρια πηγή της δημοφιλίας του. Πάντως, έχω ακούσει οργισμένους πολίτες να αναρωτούνται γιατί αντιδρά κατ αυτό τον τρόπο και γιατί επιδίδεται σε πυρηνικούς τυχοδιωκτισμούς, όταν ο λαός πεινάει. Βέβαια, πρόκειται για μειοψηφία».
«Η χειρότερη πολιτική που θα μπορούσαν να ακολουθήσουν σήμερα οι ΗΠΑ είναι να συνεχίσουν να πιέζουν το Ιράν – η μενταλιτέ των Ιρανών δεν πρόκειται ποτέ να αποδεχθεί πολιτικές καθ΄ υπαγόρευσιν. Και υπάρχει μια ολόκληρη οπτική των ίδιων των ιρανών περί τον ιρανικό χαρακτήρα, που ονομάζεται «νάμους» --και είναι ουσιαστικά το αντίστοιχο των ελληνικών λέξεων «τιμή» και «φιλότιμο» -- για την οποία είναι αδιανόητο να αποδεχθούν την δημόσια προσβολή της. Οι αμερικανοί –που ποτέ δεν ήταν κι οι καλύτεροι στη μελέτη των διαφορετικών πολιτισμών – δεν έχουν καταφέρει να εντοπίσουν και κατανοήσουν, πως προσπαθώντας να του κλείσεις το στόμα ή να εκβιάσεις τον Ιρανό, δεν πρόκειται να καταφέρεις τίποτε. Οι Ιρανοί έχουν έναν εκλεπτυσμένο κι ανεπτυγμένο πολιτισμό, που συνδυάζει την αυτογνωσία με τον σχεδιασμό εις βάθος μέλλοντος – και γι αυτό ακριβώς είναι απολύτως έτοιμοι για μια πιθανή σύγκρουση με τις ΗΠΑ. Έχουν ήδη αλλάξει το στρατηγικό δόγμα του στρατού τους, μετακινώντας το προς τον ασύμμετρο πόλεμο, κι έχουν κάνει κάθε τους επαρχία πλήρως αυτάρκη από στρατιωτικής απόψεως. Από ότι βλέπω, ζώντας εδώ, μια αμερικάνικη επίθεση θα έπληττε θανάσιμα την ίδια την αμερικάνικη αυτοκρατορική περιοχή και θα οδηγούσε σε εξάπλωση του χάους σε μια γεωγραφικά συνεχόμενη ζώνη καταστροφής, από το Αφγανιστάν ως το Ιράκ».

Και εδώ μπορεί να τελειώνει η μιραντολινοκουβέντα με τον Ιάσονα, αλλά δεν τελειώνει το ποστ. Για όσους δεν διάβασαν τη συνέντευξή του, "κλέβω" και τρεις, πολύ ενδιαφέρουσες κατά τη γνώμη μου, παραγράφους εξ όσων είπε στη LiFO της προηγούμενης εβδομάδας:
"Το πιο ενδιαφέρον με το Ιράν είναι πως υπέστη τρεις μεγάλες εισβολές, που επηρέασαν την ιστορία του: την ελληνική, την αραβική και τη μογγολική. Οι μογγόλοι πέρασαν ταχύτατα μες σε μια καταστροφική τρέλλα και έφυγαν, αλλά οι έλληνες κι οι άραβες έμειναν και προσέφεραν τον πολιτισμό τους σε τούτη τη χώρα. Κι ύστερα οι πέρσες, που είναι τόσο προσαρμοστικός αλλά και σταθερός στις αξίες του λαός, εκπερσιάνισε τους εκπροσώπους και των δύο λαών.

Σήμερα, η διανόηση του Ιράν περηφανεύεται για το γεγονός ότι υπήρξε αυτή η επαφή με την Ελλάδα και δεν είναι καθόλου σπάνιο, σε κάποιο δείπνο, να ακούσεις τους πέρσες να συζητούν πολύ σοβαρά πως οι φιλοσοφίες των δύο πολιτισμών, η ελληνική κι η πέρσικη, επηρέασαν η μία την άλλη. Επιπλέον, υπάρχει μια γενική απέχθεια για τους άραβες, η οποία διαπερνά όλη την κοινωνία.

Όσο για τη σημερινή εποχή, οι έλληνες αναγνωρίζονται ως περισσότερο ανατολικοί παρά δυτικοί από τους ιρανούς. Ξέρουν ότι ανήκουμε στην ΕΕ αλλά δε μας θεωρούν ευρωπαίους – κι αυτό είναι μεγάλο κομπλιμέντο, προερχόμενο από έναν αρχαίο ανατολικό λαό, ιδιαίτερα περήφανο για τις ρίζες και την ιστορία του".

Αυτές τις μέρες, ο Ιάσονας εκθέτει τις φωτογραφίες του σε γκαλερί της Τεχεράνης. Η έκθεση τελεί υπό την αιγίδα της εκεί Ελληνικής Πρεσβείας. Το θέμα της είναι «Ελληνισμός στην Περσία: από το Μέγα Αλέξανδρο στην Ισλαμική Δημοκρατία». Από τις φωτογραφίες της έκθεσης είναι η τρίτη της σειράς, την οποία είχε την γενναιοδωρία να μου στείλει. Καλή Επιτυχία, Ιασονα, και σε ευχαριστώ για όλα.

Το πιο πρόσφατο άρθρο του Ιάσονα, στην ελληνική θα το βρείτε εδώ Το πιο πρόσφατο άρθρο του στην αγγλική, θα το βρείτε here